Salam dostlar,
Bu məqaləmdə sizə "SATA (HDD)", "SAS" və "SSD" disk sürücüləri (disk drives), eləcə də onlar arasında olan fərqlər haqqında bəhs edərək "server" (korporativ mühit) üçün hansı növ disk sürücülərinin müvafiq olmasını diqqətinizə çatdırmaq istərdim. Beləliklə, məlumat (data) proqram təminatı və tətbiqlər üçün vacib olmaqla yanaşı, həmçinin hərəkətverici qüvvədir. Məlumat nə qədər vacibdirsə, onun istər texniki problemlər zamanı yaranmış xətalar, istərsə də kənar müdaxilələr zamanı təhlükəsizliyinin təmin edilməsi və qorunub saxlanılması ondan da vacibdir. Beləliklə, xüsusi serverlər (dedicated servers) üçün düzgün şəkildə sabit disk sürücülərinin seçilməsi zamanı müəyyən tələblərə (sabit diskin növü, həcmi, davamlılığı, müvafiqliliyi, korporativ mühitə uyğunluğu və s. digər texniki tələb və məlumatlara) diqqətlə yanaşmaq lazımdır. Dostlar, aşağıda disk sürücüləri, onlar haqqında bəzi məlumat və fərqləri təqdim edirəm:
- SATA (Serial Advanced Technology Attachment) disk sürücüsü
Qoşulma zamanı "bus" interfeysindən istifadə edir və ümumi istifadə üçün nəzərdə tutulsa da, bəzən köhnə server avadanlıqlarında da məlumat (data) saxlanması məqsədilə istifadə edilir. Digər müasir disk sürücüləri ilə müqayisədə qiymət baxımından ucuz başa gələn "SATA" disk sürücüsü (HDD) nisbətən yavaş (zəif) olsa da, lakin məlumat (data) saxlanması üçün hal-hazırda server mühitində (əlavə storage kimi) istifadə edilə bilir ki, hər hansı bir xətta zamanı məlumat itkisinin bərpa prosesi müasir disk sürücüləri ilə müqayisədə aşağı səviyyədədir. "ATA" əmrlərindən istifadə edən "SATA" disk sürücüsü, məlumatı "half duplex" ilə ötürə bilir. Qeyd edim ki, "SATA" özlüyündə bir bağlantı növü (connector) sayılır ki, "HDD" və "SSD" disk sürücülərinin (storage) kompüterlə əlaqəsini təmin etmək üçün istifadə olunur.
Xüsusiyyətləri:
Fırlanma sürəti - 5400 RPM ilə 7200 RPM arasında dəyişir;
Etibarlılığı - MTBF 25 dərəcədə 700 000 saatdan 1.2 milyon saata qədərdir;
Tutumu (storage) - 160 GB yaddaşdan 16 TB yaddaşa qədər ola bilir;
Məlumat ötürmə qabiliyyəti - 6 Gb/s qədər ola bilir.
- SAS (Serial Attached SCSI) disk sürücüsü
Qoşulma zamanı "point to point" (p2p) interfeysindən istifadə edir. Funksionallıq baxımından 2 portla işləyən "SAS" disk sürücüsü (SATA və SSD-yə nisbətən daha da) sürətlidir, qiymət baxımından baha başa gəlir və ən əsas server avadanlıqlarında (koporativ mühitdə) istifadə olunur. "SCSI" əmrlərini istifadə edən "SAS" hər hansı bir xətta zamanı məlumat itkisinin bərpa prosesini yüksək səviyyədə həyata keçirir. "SAS" disk sürücüsü məlumatın oxunma və yazılmasını eyni vaxtda həyata keçirir və məlumatı "full duplex" ilə ötürə bilir.
Xüsusiyyətləri:
Fırlanma sürəti - 7200 RPM ilə 1500 RPM arasında dəyişir;
Etibarlılığı - MTBF 45 dərəcədə 1.2 milyon saatdan 1.6 milyon saata qədərdir;
Tutumu (storage) - 250 GB yaddaşdan 60 TB yaddaşa qədər ola bilir;
Məlumat ötürmə qabiliyyəti - 15-22.5 Gb/s qədər ola bilir.
- SSD (Solid State Drives) disk sürücüsü
Qoşulma zamanı "sata connection"-dan istifadə edən "SSD" disk sürücüsündə mexaniki hərəkət edən komponentlər (hissələr) olmasa da, lakin performansı yaxşı səviyyədə təmin edir. Məlumat ötürmə qabiliyyəti sürətli olan "SSD" disk sürücüsü "SAS" disk sürücüsünə nisbətən yavaş olsa da, lakin qiymət baxımından baha başa gəlir. Həm "SAS", həm də "SSD" disk sürücüsü enerji sərfiyyatı baxımından çox sərfəlidir. "SSD" disk sürücüsü də, "SAS" disk sürücüsü kimi məlumatı "full duplex" ilə ötürə bilir.
Xüsusiyyətləri:
Oxuma və yazma sürəti - 550 Mb/s olur;
Etibarlılığı - MTBF 1.5 milyon saatdır;
Tutumu (storage) - 120 GB yaddaşdan 100 TB yaddaşa qədər ola bilir;
Məlumat ötürmə qabiliyyəti - 3.5 Gb/s qədər ola bilir.
Dostlar,
Güman edirəm ki, bu məqaləm maariflənməniz istiqamətində sizin üçün faydalı olar.
Təşəkkür edirəm
Hörmətlə,
Müəllif
Araz Əhmədov
Comments
Post a Comment